Informatie voor Gemeenten

Eén van de beginpunten om eenzaamheid aan te pakken is het signaleren welke mensen die eenzaam zijn. Als we niet weten wíe de eenzame personen zijn, is het niet mogelijk om hen via maatwerk te ondersteunen.

Vinden van eenzamen en coördineren van hulp

Eenzaamheid is jammer genoeg veelal niet op te lossen door af en toe een bakje koffie te drinken met deze persoon. Het is een ingewikkelde problematiek. Om deze eenzame mensen te kunnen vinden en om de hulp aan hen in grote aantallen te kunnen coördineren een digitaal hulpmiddel ontwikkeld; het Signaalpunt tegen Eenzaamheid.

Gelukkig zijn er professionals die deze personen verder kunnen helpen. Het Signaalpunt helpt professionals en gemeenten bij het vinden van eenzamen en het zorgen dat deze personen bij de juiste hulpverlening terecht komen.

Het signaalpunt inrichten naar de lokale wensen

Hoe de signalen worden opgehaald, hoe de opvolging gecoördineerd wordt en hoe de communicatie en terugkoppeling daarover plaatsvindt, wordt per gemeente aangepast aan de lokale wensen en in alle gevallen ingevuld volgens de ruimte die de AVG biedt.

Gemeenten volgen hun eigen proces voor opvolging van de signalen, met eigen lokale partners. Het Signaalpunt kan adviseren hoe deze opvolging te organiseren, ook als vragen verder gaan dan eenzaamheid.

Communicatie is de sleutel

De waarde van het signaalpunt staat en valt met een goede follow-up van een signaal en de bekendheid / vindbaarheid van het signaalpunt. Goede vindbaarheid en bekendheid dient het jaar rond aandacht aan gegeven te worden.

Lagere deelname kosten door gezamenlijk investeren gemeenten

Innoveere ontwikkelt het Signaalpunt tegen Eenzaamheid samen met andere gemeenten. Vanwege deze samenwerking wordt binnen de deelnemende gemeenten kennis, privacy aanpak en ontwikkelingskosten gedeeld. Met als resultaat dat de kosten van het Signaalpunt Eenzaamheid voor iedere gemeente lager is dan wanneer men dit zelf zou ontwikkelen per gemeente.

Onderdeel toolkit ‘Een tegen Eenzaamheid’

Het Signaalpunt is ontwikkeld in samenwerking tussen een tientalgemeenten, VWS en Innoveere. Het signaalpunt maakt onderdeel uit van de toolkit van het VWS programma Een Tegen Eenzaamheid.

Bekijk hier onze infographic

Vastgelegd in de wet maatschappelijke ondersteuning (WMO)

Gemeenten hebben de taak om de sociale samenhang, de toegankelijkheid van voorzieningen, diensten en ruimten voor mensen met een beperking, de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente te bevorderen, alsmede huiselijk geweld te voorkomen en te bestrijden (WMO art. 2.2.1.)

Gemeenten zijn verplicht vroegtijdig vast te stellen of ingezetenen maatschappelijke ondersteuning behoeven (art. 2.1.2 lid 2 sub c Wmo). Ook moeten zij maatwerkvoorzieningen bieden ter ondersteuning van de zelfredzaamheid en participatie wanneer ingezetenen hiertoe niet of onvoldoende in staat zijn (art. 2.1.2 lid 2 sub f Wmo).

Maatschappelijk probleem

Eenzaamheid kost 2 miljard euro aan extra zorgkosten op jaarbasis. Ernstig eenzame mensen maken tot 50 procent hogere zorgkosten dan mensen die zich niet eenzaam voelen. Onder jonge mensen tussen 19 en 40 jaar is dit verschil in gemaakte zorgkosten het grootst. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Maastricht onder 350.000 volwassen Nederlanders.

Eenzaamheid komt niet alleen voor onder ouderen. Maar liefst 47% van de volwassenen geeft aan eenzaam te zijn, Waarvan 11% ernstig eenzaam (CBS 2020). Dat zijn in heel Nederland meer dan 6,9 miljoen mensen. Bekijk hier de cijfers van jouw gemeente.

Wet aanpak samenhangende meervoudige problematiek – WAMS

Deze wet (vooralsnog wetsvoorstel) voorziet de meldpunten voor niet acute zorg bij gemeenten, van een duidelijke wettelijke basis die nodig is voor het ook bij deze wet stellen van regels voor de verwerking van persoonsgegevens door deze meldpunten.

Het doel van dit wetsvoorstel is het wegnemen van de onduidelijkheid over de wettelijke grondslagen voor domein overstijgende gegevensverwerking in het sociaal domein.

Een van de belangrijkste doelen van de decentralisatie van verschillende taken in het sociaal domein naar het gemeentebestuur was het kunnen bieden van passende ondersteuning aan inwoners zodat zij hun zelfredzaamheid en participatie kunnen behouden en vergroten. De individuele ondersteuningsbehoefte van de burger vraagt van gemeenten een brede blik op diens persoonlijke omstandigheden en alertheid op meervoudige problematiek. Als daarvan sprake is bieden zij integrale ondersteuning met als uitgangspunt ‘één gezin, één plan, één regisseur’. Hiervoor worden waar nodig andere domeinen betrokken, op het gebied van werk en inkomen, gezondheid, zorg, schulden, inburgering, veiligheid, huisvesting en onderwijs.

In de praktijk blijkt dat het huidige wetelijke kader onvoldoende basis biedt om gegevens te kunnen verwerken om vast te stellen of eventueel sprake is van meervoudige problematiek, dan wel de mogelijkheid uitvoering te kunnen geven aan een daadwerkelijke gecoördineerde aanpak daarvan. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) constateerde namelijk dat een duidelijke wettelijke regeling voor een domeinoverstijgende verwerking van persoonsgegevens in het sociaal domein ontbreekt. De AP benadrukte daarbij ook dat gemeenten dit probleem niet kunnen ondervangen door toestemming te vragen. Hierdoor is handelingsverlegenheid ontstaan bij organisaties en professionals. Daardoor kunnen gemeenten de vier wetten in het sociaal domein – Wmo 2015, Jeugdwet, Participatiewet en Wet gemeentelijke schuldhulpverlening – onvoldoende in samenhang uitvoeren. Ook wordt de
afstemming belemmerd met de andere domeinen.

Het wetsvoorstel regelt:
– Een wettelijke taak voor gemeenten voor een gecoördineerde aanpak van meervoudige problematiek
– De Juridische grondslagen voor de hiervoor benodigde verwerking en uitwisseling van persoonsgegevens.
– Waarborgen tegen onnodige verspreiding of verzameling van zijn / haar persoonsgegevens.

Het wetsvoorstel betreft een wijziging van de Wmo 2015 en tegelijkertijd, via zogenaamde ‘spiegelbepalingen’, wijzigingen van de Jeugdwet, de Participatiewet en de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening.

Bron: Brochure WAMS Rijksoverheid.

Innoveere en het Signaalpunt

Signaalpunt is een product van Innoveere. Binnen Innoveere worden slimme oplossingen bedacht voor maatschappelijke vraagstukken. Innoveere bedenkt hoe mensen door betere samenwerking sneller problemen kunnen oplossen. Wij kijken vooral naar manieren om de vele bestaande hulpprogramma’s van gemeenten sneller te verbinden aan de mensen die ze nodig hebben. Daardoor worden de burgers beter geholpen en kan de gemeente goedkoper en efficiënter haar taken uitvoeren.

Meer weten over het Signaalpunt?
Dat is geen probleem. Neem gerust vrijblijvend contact met ons op!

Wat is het Signaalpunt?

Het Signaalpunt is een laagdrempelige plek waar iedereen de zorg over eenzame inwoners kan achterlaten. Iedereen, dus niet alleen de professionals van onze maatschappelijke organisaties, maar ook ondernemers zoals bijvoorbeeld kappers, banken, huisartsen of postbezorgers. Maar ook als je jezelf eenzaam voelt kun je een signaal afgeven. Deze signalen komen vervolgens terecht bij de juiste personen of organisaties die voor hulp en ondersteuning zorgen. Lees hier meer informatie over het signaalpunt.

Waarom zou ik een signaal afgeven?

Je maakt je zorgen over jezelf of een ander en weet zelf niet wat daaraan te doen. Het Signaalpunt biedt de reikende hand. Samen met professionals kan de gesignaleerde aan de slag. Lees hier meer informatie over wat je kan doen voor een ander of jezelf.

Wat gebeurt er met mijn signaal?

Na het afgeven van een signaal zal een professional contact opnemen en aan de slag gaan met de gesignaleerde persoon om de situatie te verbeteren! Zo wordt een ander of jijzelf altijd geholpen! Lees hier meer informatie over het afgegeven signaal.